معرفی انواع نمایشگرهای تلفن همراه

امروزه گوشی های تلفن همراه و به ویژه گوشی های هوشمند به یکی از وسایل ضروری تبدیل شده اند و دیگر کمتر کسی را می توان یافت که به این ابزار الکترونیکی وابسته نباشد. استفاده مداوم از گوشی ها به امری عادی تبدیل شده است و افراد ساعت ها از وقت خود را به استفاده از آن اختصاص می دهند. از طرف دیگر با شیوع ویروس کرونا بسیاری از کسب و کارها و مردم به استفاده از گوشی های هوشمند و تبلت ها روی آورده اند که باعث شده آمار کار با تلفن های همراه و تبلت ها بیشتر هم بشود. بر کسی پوشیده نیست که بزرگترین ضرر استفاده مکرر و زیاد از این وسایل بر چشم افراد است که منجر به بروز مشکلات بینایی در افراد می شود. لذا دغدغه بسیاری از مردم و خانواده هایی که فرزندانشان مدت زیادی با گوشی ها کار می کنند نوع نمایشگر تلفن های همراه است. از این رو کیفیت نمایشگر موبایل به یکی از معیارهای مهم در انتخاب و خرید گوشی یا تبلت تبدیل شده است. از سوی دیگر فاکتورهای مختلف و بسیاری مانند رزولوشن، میزان روشنایی، عملکرد نمایشگر در بیرون و در زیر نور آفتاب، کنتراست، میزان مصرف باتری، پهنای زاویه دید، نمایش طبیعی رنگ ها و... بر روی نمایشگرها تاثیرگذار است. هر کدام از فاکتورهای یاد شده وابسته به نوع پنل مورد استفاده در نمایشگرهای گوشی ها است.

 شرکت های تولیدکننده گوشی های تلفن همراه برای جلب رضایت مشتریان خود با استفاده از فناوری های جدیدی که دارند سعی در بهبود عملکرد نمایشگرهای محصولات خود در زمینه های متنوعی دارند و در تلاشند نمایشگرهایی تولید کننده که در وهله اول کمترین آسیب ممکن را به چشم کاربران رسانده و سپس به سراغ ارتقای کیفیت نمایشگر می روند. البته از آنجایی که پنل استفاده شده در یک محصول متناسب با عملکرد و توان آن است، پنل های بکار رفته و در نتیجه صفحه نمایش مورد استفاده در گوشی های مختلف متفاوت با یکدیگر است. تنوع صفحه نمایش ها هم بسیار زیاد است به عنوان مثال صفحه نمایش های امولد، سوپر امولد، آی پی اس، تی اف تی، پی ال اس، ال تی پی اس، فلوید امولد و... از جمله مطرح ترین و رایج ترین نمایشگر های موجود در تلفن های همراه است. این گستردگی در نمایشگرها باعث می شود افراد در هنگام خرید گوشی ها سردرگم شده و نتوانند انتخاب درستی داشته باشند. در این مقاله به بررسی و مقایسه رایج ترین نمایشگرهای موجود در بازار می پردازیم و بررسی می کنیم که کدامیک از این نمایشگرها آسیب کمتری به چشم ها وارد می کنند. با وبلاگ فروشگاه قطعات موبایل سی و سه پل همراه باشید.

نمایشگر های TFT-LCD

کلمه TFT مختصرشده عبارت (Thin Film Transistor) است. علت نامگذاری آن ها به این دلیل است که ترانزیستورهای این نمایشگرها به صورت لایه ای نازک در پشت آن ها قرار گرفته است. نمایشگرهای «تی اف تی» قیمت پایین تری دارند و ارزان ترین نمایشگرهای موجود در بازار به شمار می روند. این نمایشگر ها که تولید کشور چین است اوایل در بعضی از محصولات کمپانی سونی مورد استفاده قرار می گرفت. اما امروزه با پیشرفت و بهبود صفحات نمایش، سونی در تولیدات خود از نمایشگرهای جدیدتری موسوم به «آی پی اس» بهره می برد. همچنین این نمایشگرها در برخی از گوشی های شرکت های اپل و سامسونگ نیز مورد استفاده قرار می گرفت. تاچ و ال سی دی های TFT موجود در بازار در واقع در رده نمایشگرهای های-کپی قرار می گیرند که نسبت به نمایشگرهای فیک و تقلبی بسیار بالاتری برخوردارند اما اگر همین صفحه نمایش را در کنار یک صفحه نمایش اصل قرار داده و مقایسه کنید متوجه تفاوت آن ها خواهید شد. ساختار این نمایشگرها بدین صورت است که هریک از پیکسل های آن به یک خازن و ترانزیستور وصل شده است بدین ترتیب هر پیکسل بصورت مستقل از سایر پیکسل ها روشن می شود. این فرایند باعث می شود که نمایشگر های TFT عملکرد و روشنایی بیشتری نسبت به نمایشگر های قدیمی تر داشته باشند. همچنین این عامل باعث می شود که نسبت به آن ها مصرف انرژی و مصرف باتری پایین تری هم داشته باشند. البته این نمایشگرها در مقایسه با صفحه نمایش های نسل جدید مصرف باتری بیشتری دارند. علاوه بر این مشکل نمایش تصویر در هنگام تماشا بصورت غیر مستقیم و در زوایای دیگر و نیز کیفیت ضعیف آن در زیر نور آفتاب از دیگر نقاط ضعف نمایشگر های TFT به شمار می رود. در مجموع این نمایشگرها برای گوشی های پایین رده و ارزان قیمت مناسب تر است.

نمایشگرهای IPS-LCD

دسته دوم نمایشگر های «آی پی اس» هستند. کلمه IPS کوتاه شده عبارت (In-Place Switching) است. این نمایشگرها بسیار پرکاربرد بوده و در ساخت بسیاری از گوشی های هوشمند بکار رفته اند. می توان گفت که اغلب شرکت های بزرگ موبایل در گوشی های پیشین خود از نمایشگرهای IPS بهره برده اند. صفحه نمایش های IPS نسبت به نمایشگرهای TFT قیمت بالاتری دارند اما این قیمت بالا بخاطر کیفیت بالاتر آن ها است. برخورداری از رنگ های ثابت و با کیفیت تر نسبت به TFT از مزیت های این نمایشگر است. صفحه نمایش IPS برخلاف TFT در هنگام روز و در زیر نور آفتاب عملکرد بسیار بهتری دارد. همچنین صفحه نمایش IPS زاویه دید بسیار گسترده تری دارد که به کاربر اجازه می دهد از زوایای مختلفی نمایشگر را مشاهده کند به گونه ای که اگر اسمارت فون شما از چنین صفحه نمایشی بهره ببرد شما قادر خواهید بود از کناره های گوشی نیز محتوای نمایشگر را مشاهده کنید. در مجموع تاچ ال سی دی های IPS بخاطر قیمت و کیفیت بیشتر نسبت به TFT برای گوشی های میان رده مناسب اند.

کمپانی اپل تا پیش از عرضه آیفون 10 خود که با نام iPhone X شناخته می شود؛ تقریبا در تمام آیفون های خود از این نمایشگرها استفاده می کرد. اما اپل در iPhone X سنت شکنی کرده و این محصول را با نمایشگر «سوپر امولد» (Super AMOLED) روانه بازار کرد. نمایشگرهای Super AMOLED تا پیش از این اکثرا در محصولات سامسونگ استفاده می شد. این نمایشگرها گران تر از نمایشگرهای IPS هستند اما اپل در این نمایشگرها تغییراتی ایجاد کرد که باعث تحول در آن ها شد. تغییرات اعمال شده توسط اپل سبب شد چشم انسان بصورت غیرمسلح متوجه پیکسل های نمایشگر نمی شد و در نتیجه نمایشگرهای اپل از کیفیت رنگ و تصویر بیشتری برخوردار شدند و قیمت تمام شده آن ها نیز کاهش یافت. بدین ترتیب نمایشگرهای اپل با وجود کیفیت بیشتر، قیمت پایین تری نسبت به نمایشگرهای سامسونگ دارند. اپل نمایشگرهای اختصاصی خود را با نام «رتینا» (Retina) عرضه کرد. این نمایشگرها جزو دسته نمایشگرهای IPS قرار دارند. البته لازم به ذکر است یکسال بعد این شرکت در اسمارت فون جدید خود یعنی iPhone XR که نسخه لایت و ارزان تر آیفون ایکس بود، دوباره از نمایشگرهای IPS استفاده کرد.

نمایشگرهای لمسی مقاومتی LCD

صفحه نمایش های لمسی از نوع ال سی دی به دو دسته مقاومتی و خازنی تقسیم بندی شده اند. در ابتدا به سراغ نمایشگرهای LCD مقاومتی می رویم. ساختار این نمایشگرها بدین شکل است که دو لایه از جنس مواد رسانا در آن وجود دارد. در بین این دو رسانا یک شکاف کوچک وجود دارد که مانند مقاومت عمل می کند. وقتی صفحه نمایش توسط انگشت یا قلم های نوری لمس می شود، لایه رسانای بالایی فشرده شده و به سمت پایین می رود. با پایین رفتن آن شکاف موجود بین این دو رسانا از بین رفته و آن ها یکدیگر را لمس می کنند. در نقطه لمس شده یک مدار الکتریکی ایجاد می شود که توسط پردازنده دستگاه پردازش و تجزیه و تحلیل می شود. پس از پردازش اطلاعات توسط پردازنده، دستور اجرای فرمان مدنظر کاربر به سیستم عامل دستگاه ارسال شده و در نهایت فرمان اجرا می شود. صفحه نمایش ال سی دی مقاومتی دقت عمل چندانی ندارد و بیشتر با استفاده از قلم های نوری عملکرد قابل قبول تری از خود نشان می دهند. در کل عمر این نوع از نمایشگرها به پایان رسیده و منسوخ شده اند و بیشتر در گوشی های قدیمی و پایین رده مشاهده می شوند.

نمایشگرهای لمسی خازنی LCD

دسته دوم از صفحه نمایش های لمسی از نوع ال سی دی، نمایشگرهای خازنی هستند. نمایشگرهای خازنی LCD در ساختار خود یک لایه شیشه ای دارند که این لایه توسط یک ماده هادی شفاف مانند اُکسید قلع ایندیم پوشانده شده است. صفحه نمایش خازنی LCD در ساختار خود دارای یک میدان الکترواستاتیکی است. وقتی که کاربر با انگشت خود نمایشگر را لمس می کند در این میدان یک وقفه اتفاق می افتد. پردازنده های بکار رفته در گوشی هوشمند که قادر به تشخیص این وقفه ها هستند آن را تشخیص داده و فرمان مورد نظر کاربر را به سیستم عامل منتقل می کند و در نهایت کاربر فرمان مدنظر خود را بر روی نمایشگر مشاهده خواهد کرد. نمایشگرهای خازنی LCD نسبت به نوع مقاومتی آن از کیفیت بالاتری برخوردار هستند و دقت و سرعت عمل بیشتری دارند. همچنین این نمایشگرها بر خلاف دسته اول منسوخ نشده و امروزه نیز در بسیاری از گوشی ها مورد استفاده قرار می گیرند.

نمایشگرهای LTPS-LCD

دسته دیگر نمایشگرهای (Low-Temperature Polysilicon LCD) که به اختصار LTPS-LCD نامیده می شوند. این عبارت به معنای «ال سی دی پلی سیلیکونی با دمای پایین» است. علت این نامگذاری این نمایشگرها به این دلیل است که در ساخت نخستین LCD ها از ماده ای بنام آمورف که یک سیلیکون یکنواخت است استفاده می شد. دلیل این کار این بود که بردهای الکترونیکی پیچیده ای که در ساختار LCD بکار رفته بود و جریان بالایی هم داشت با این ماده به راحتی کنار می آمد. اما این امر باعث بروز مشکلاتی شد. آمورف باعث می شد این نمایشگرها وضوح تصویر و کیفیت پایینی داشته باشند و خیلی زود داغ کنند. از این رو سازندگان نمایشگرهای موبایل بجای استفاده از سیلیکون یکنواخت به پلی سیلیکون روی ٖآوردند و آن را جایگزین آمورف کردند. LCD های ساخته شده از پلی سیلیکون وضوح بهتری داشتند و خیلی داغ نمی کردند. با مشاهده نتایج مثبت تولیدکنندگان نمایشگرها تصمیم گرفتند حجم زیادی از پلی سیلیکون را بکار ببرند. پلی سیلیکون بیشتر موجب حرکت سریع تر الکترون ها شده و باعث شد وضوح و کیفیت تصویر این نمایشگرها بسیار بهتر شود. عملکرد نمایشگر در دمایی مناسب و پایین، مصرف انرژی پایین و تراکم پیکسلی بالا از دیگر مزیت های این نمایشگر نسبت به نمایشگرهای پیشین است.

نمایشگرهای LED

پس از بررسی انواع LCD به سراغ نسل جدیدتر نمایشگرها می رویم. صفحه نمایش های LED مدل جدیدتر و باکیفت تر نمایشگرها پس از LCD است که حدودا دو دهه پیش معرفی و وارد بازار شد. واژه LED مخفف عبارت (Light-Emitting Diodes) به معنای «دیودهای ساطع کننده نور» است. از آنجا که در نمایشگر های LED برای روشن کردن صفحه نمایش از دیودهای ساطع کننده نور در قسمت پشت یا دورتا دور آن استفاده می شود، این نام برای آن ها انتخاب شده است. نمایشگر LED نسبت به نمایشگر LCD قیمت بالاتری دارد و ساخت و تولید آن ها پر هزینه تر است، اما کیفیت بالای این نمایشگرها قیمت بالای آن را جبران می کند. به عنوان مثال صفحه نمایش LED رنگ تصاویر واقعی تر بوده و کنتراست آن ها نیز بالاتر است. صفحه نمایش های ال ای دی انقلاب بزرگی به پا کرد و خیل عظیمی از شرکت های بزرگ تولیدکننده موبایل مانند سامسونگ، هواوی و گوگل؛ و همچنین تولیدکنندگان تلوزیون مانند ال جی از این صفحه نمایش در محصولات خود استفاده کردند. اکنون به معرفی و بررسی نقاط ضعف و قوت انواع نمایشگرهای LED می پردازیم:

نمایشگرهای OLED

صفحه نمایش OLED از جمله نمایشگرهای دسته LED است که نسبت به پنل های پیشن از بروزترین تکنولوژی های موجود در ساخت آن استفاده شده است. این نمایشگرها نخستین بار توسط شرکت سونی در سال 2004 عرضه شدند. OLED مختصر شده عبارت (Organic Light Emitting Diode) است که به معنای « دیودهای ساطع کننده نور آلی» است. نمایشگرهای OLED از یک لایه ماده آلی که همان کربن است بهره می برند که بین دو دو ماده هادی آند و کاتد قرار گرفته است. واژه ارگانیک که معنی آلی است به همین دلیل به اسم این نوع نمایشگر اضافه شده است. در ساختار صفحه نمایش OLED دو لایه شیشه ای در بالا و پایین آند و کاتد قرار گرفته است. این لایه های شیشه ای که رسانای برق هستند انرژی الکتریکی را از باتری دستگاه گرفته و به کربن منتقل می کنند. هنگامی که کربن موجود در نمایشگر انرژی الکتریکی را دریافت کرد از خود نور فلورسنت ساطع می کند و همین امر سبب روشن شدن نمایشگر می شود. در این نمایشگرها شدت روشنایی و رنگ صفحه نمایش به قدرت پالس های الکتریکی وارد شده به کرین وابسته است. صفحه نمایش های OLED نسبت به مدل های LCD مزیت های بسیار زیادی دارند. رنگ های شاداب تر و پویا، عملکرد سریع تر، زاویه دید گسترده تر از جمله نکات قوت این نمایشگر است. همچنین این پنل ها وزن بسیار کمتری دارند. این ویژگی باعث شده است تولیدکنندگان گوشی های هوشمند که به دنبال تولید گوشی هایی با وزن کمتر هستند به صفحه نمایش OLED روی بیاورند.

نمایشگر AMOLED

دسته دیگر نمایشگرهای AMOLED می باشند. صفحه نمایش های AMOLED نیز متعلق به شرکت سونی بودند اما این شرکت در سال 2005 تکنولوژی نمایشگرهای AMOLED و Super AMOLED را به شرکت سامسونگ فروخت. از همین جهت ما شاهد استفاده متعدد این نوع نمایشگرها در محصولات سامسونگ هستیم. AMOLED مخفف (Active-Matrix Organic Light Emitting Diode) است که معنای آن « دیود ساطع کننده نور ارگانیک بهره مند از چینش ماتریسی فعال» است. عملکرد این نمایشگر بسیار شبیه نمایشگرهای OLED است و تمامی ویژگی های آن ها را دارد. بنابراین این پنل ها مانند OLED از حیث نمایش رنگ ها و تفکیک پذیری آن ها و همچنین میزان روشنایی، وزن سبک، زاویه دید و... بر نمایشگرهای OLED برتری دارد. پنل های AMOLED بخاطر هزینه بالایی که دارند اکثرا در گوشی های بالارده مانند هواوی میت اس، وان پلاس ایکس مورد استفاده قرار می گیرند. در سال های اخیر از پنل های AMOLED اغلب در نمایشگرهای تلویزیون و اسمارت فون ها و تبلت ها به وفور استفاده شده است و پیش بینی می شود این روند در سال های آتی هم ادامه داشته باشد.

نمایشگرهای Super AMOLED

صفحه نمایش Super AMOLED درواقع مدل ارتقا یافته پنل های AMOLED است. همانطور که پیش تر اشاره شد این شرکت سامسونگ تکنولوژی ساخت نمایشگرهای Super AMOLED خریداری و توسعه داده شد. در این نمایشگرها دیگر از لایه های رسانا، آند و کاتد خبری نیست و این موارد از ساختار صفحه نمایش حذف شده و جای خود را به سنسورهای لمسی خاصی داده اند. این سنسورها در خود پنل ها تعبیه شده و مکانیزم تشخیس لمس صفحه توسط این سنسورها انجام می شود. استفاده از این فناوری باعث شده است که پنل های Super AMOLED نسبت به سایر نمایشگرها از ضخامت بسیار کمتری برخوردار بوده و همچنین بازده عملکردی بهتری نسبت به تمام پنل های نسل های قبلی داشته باشند. هزینه تولید این نمایشگرها بسیار بالا است و سامسونگ از آن ها فقط در تولید گوشی های هوشمند پرچمدار خود سری اس استفاده می کند.

نمایشگر (Fluid AMOLED)

نمایشگر Fluid AMOLED نوع خاصی از نمایشگرهای LED است که اغلب در گوشی های هوشمند شرکت OnePlus مورد استفاده قرار می گیرد. این نمایشگرها یکی از بهترین پنل های موجود در بازار است که به سبب نور آبی کمی که دارد آسیب کمتری را به چشم های کاربر می رساند. البته این نمایشگر در مقایسه با صفحه نمایش Super AMOLED گوشی های سری S10 و Note10 خیلی فعال و اکتیو نیست. همچنین حساسیت کمتری نسبت به پنل های OLED بکار رفته در iPhone X / iPhone XS Max و همچنین iPhone 11Pro / iPhone 11 Pro Max دارد که یک نقطه ضعف محسوب می شود. اما در مجموع اگر به دنبال موبایلی هستید که آسیب کمتری به چشمتان وارد کند، یک گوشی هوشمند با نمایشگر Fluid AMOLED می تواند گزینه مناسبی باشد.

نمایشگرهای Dynamic AMOLED

صفحه نمایش Dynamic AMOLED سامسونگ را می توان یکی از برترین نمایشگرهای موجود نامید که از آخرین تکنولوژیهای روز جهان بهره می برد. همه چیز در این نمایشگر در حد اعلای خودش است. میزان روشنایی 1200 (nit) نیت در این پنل سبب شده است که این مایشگر در زیر نور آفتاب و دیگر نورهای خارجی عملکرد عالی از خود نشان بدهد. کمپانی سامسونگ اعلام کرده است که این نمایشگر کنتراستی در حدود 2٫000٫000:1 می تواند داشته باشد. این میزان کنتراست قابلیت پخش + HDR10 را به خوبی پشتیبانی می کند. همچنین طیف رنگی پوشش داده شده در این نمایشگر تمام فضاهای رنگی را در بر می گیرد. این ویژگی سبب شده است که صفحه نمایش Dynamic AMOLED به شکل کاملا مطلوبی در هنگام نمایش یک محتوای باکیفیت همانند فیلم تولید رنگ داشته باشد. از دیگر ویژگی های این نمایشگر بهره مندی از قابلیت Comfort Display است که به کاهش نور آبی و خستگی چشم کاربران منجر می شود.

گستره خطرناک نور آبی در طول موج های 415 میلی متر تا 455 میلی متر است. با استفاده از این فناوری طول موج نور آبی در این پنل از 450 میلی متر به 465 میلی متر افزایش داشته است. بنابراین سامسونگ توانسته است در نمایشگرهای خود بخش زیادی از نور آبی را از محدوده خطرناک خارج کند. در نتیجه این فرایند میزان انتشار نور آبی از 11.8 درصد در گوشی های GALAXY S8 / S9 به مقدار قابل توجه 6.9 درصد در گوشی GALAXY S10 کاهش یافته است. تمامی این ویژگی ها باعث شده است که نمایشگر جدید سامسونگ را بهترین صفحه نمایش از حیث میزان روشنایی، گستره دید، پویایی و تفکیک پذیری رنگ ها، وضوح بالای تصویر بدانیم. همچنین وجود فیلتر نور آبی در این پنل هم سبب شده است که این نمایشگر هیچ آسیبی به چشم ها نرساند و کاربران بتوانند با خیال راحت تا ساعت ها از این نمایشگر استفاده کنند.

نمایشگرهای رتینا Retina Display

آخرین دسته مورد بررسی به صفحه نمایش رتینا اختصاص دارد. همانطور که در اوایل مقاله گفته شد این صفحه نمایش اختصاصی برای محصولات شرکت اپل می باشد. انتخاب واژه Retina به دلیل نوع عملکرد این نمایشگر است؛ درواقع نمایشگرهای Retina تراکم پیکسلی بسیاری زیادی دارند که باعث می شود وضوح زیادی داشته باشند. فشردگی پیکسل های این نمایشگر بیش از 300ppi است که باعث شده پیکسل های این نصفحه نمایش بدون استفاده از چشم مسلح قابل تشخیص نباشند که این امر سبب می ود این نمایشگرها وضوح تصویر بالا و درخشانی خارق العاده ای داشته باشند. اما با این حال نمایشگر اختصاصی اپل به غیر از این ویژگی قابلیت منحصربفرد و رقابتی دیگری ندارد. صفحه نمایش Retina نخستین بار در iPhone4 اپل مورد استفاده قرار گرفت.

جمع بندی و نتیجه گیری

آنچه گفته شد مجموعه ای از نقاط ضعف و قوت نمایشگرهای مختلفی بود که در اسمارت فون ها استفاده می شود. با این حال از آنجایی که معیارهای بسیار زیاد و متنوعی در انتخاب گوشی دخیل است نمی توان تنها باتوجه به نوع پنل نمایشگر بکار رفته در گوشی آن را انتخاب کرد. به عنوان مثال ممکن است دنبال یک اسمارت فون با نمایشگر AMOLED باشید اما احتمال دارد بین یک گوشی با نمایشگر موردنظر و یک گوشی دیگر با حافظه بیشتر، پردازنده قوی تر اما نمایشگر LCD دچار تردید شوید. بنابراین بهتر است درهنگام خرید ابتدا چند معیار مهم خود را در نظر داشته و ترتیب بندی کنید و در نهایت گزینه ای را انتخاب کنید که به معیارهای شما نزدیک تر باشد.

فروشگاه قطعات موبایل سی و سه پل انواع مختلفی از نمایشگر های گوشی های هوشمند را با قیمت استثنایی در اختیار شما قرار می دهد. اگر به دلیل آسیب دیدگی نمایشگر تلفن همراه خود، قصد تعویض نمایشگر آن را دارید، می توانید بهترین نمایشگر های گوشی های هوشمند را از سی و سه پل خریداری کنید. همچنین اگر در زمینه تعمیرات موبایل فعالیت می کنید، می توانید انواع نمایشگر های موبایل را با قیمت مناسب از فروشگاه سی و سه پل خریداری کنید.