افرادی که تصمیم دارند کار تعمیرات موبایل را شروع کنند، نیاز است ابتدا به شناخت قطعات موبایل بپردازند. قطعاتSMD موبایل را میتوان به عنوان اصلیترین مجموعه قطعه گوشی همراه معرفی نمود که شناخت آنها برای افرادی که قصد تعمیر قطعات داخلی و برد گوشی را دارند، دارای اهمیت است. اگر شما نیز دوست دارید پیش از انجام تعمیرات موبایل با قطعاتSMD موبایل و کاربرد آنها آشنا شوید، با وبلاگ فروشگاه قطعات موبایل سی و سه پل همراه باشید.
قطعات SMD موبایل چیست؟
قطعات SMD موبایل (Surface Mount Device) به عنوان ساختار خاصی از قطعات الکترونیکی شناخته شده اند که در تولید گوشیهای همراه آن را به کمک تکنولوژی نصب سطحی به برد مدار لحیم میکنند. قطعات SMD در حقیقت نوع خاصی از قطعات الکترونیکی هستند که با شیوهای خاص طراحی و ساخته میشوند و عملکرد متفاوتی ندارند. این قطعات دارای پایههای تیغهای شکلی هستند که هنگام لحیم کردن قطعات SMD کار را راحتتر میکند و اجازه میدهد تا این قطعه به آسانی بر روی سطح برد مدار لحیم گردد. قطعات SMD قطعات کوچکی هستند که شامل مقاومت تراشه ای، خازن تراشه ای، مدارهای مجتمع، دیود بدون پایه هستند. همانطور که ذکر شد این قطعات از پایههای خروجی بهره مند هستند و کمک میکنند تا از طریق آن قطعات SMD بر روی سطح برد مدار لحیم گردد. لازم به ذکر است که هنگام لحیم کردن SMD نیازی به سوراخ کردن پایههای خروجی آن نیست؛ زیرا این پایهها تنها در یک طرف برد مدار لحیم میشوند تا SMD در هر دو طرف برد مدار چاپی دو لایه نصب گردد. به کمک این ویژگی میتوان مدارهای کوچکی را ساخت که این کار مزیت بزرگی محسوب میگردد.
معرفی قطعات SMD موبایل
در ادامه به معرفی و بررسی قطعات SMD موبایل میپردازیم.
مقاومت
مقاومتی که در مدار الکتریکی وجود دارد، به کار کاهش عبور الکترون از مدار میپردازد و میتوان گفت در برابر عبور جریان از خود مقاومت نشان میدهد. شرکتهای سازنده گوشی همراه جهت کاهش ولتاژ ورودی و خروجی، کاهش جریان الکتریکی، محافظت از مسیر، تقسیم ولتاژ و … در مدارهای آن از مقاومت بهره میگیرند. جهت اندازه گیری مقاومت از واحد اندازه گیری اهم استفاده میگردد که نماد آن Ω میباشد.
انواع مقاومتها
مقاومت ثابت: مقاومتهای ثابت با نوارهای رنگی مشخص میشوند و مقدار مقاومت الکتریکی ثابتی دارند. لازم به ذکر است که تلورانس یا درصد خطای مقاومت که بر اثر عواملی مانند دما ایجاد میشود، در این مقاومت با نوار رنگی نشان داده میشود.
مقاومت فیوزی: مقاومتهای فیوزی نوع دیگری از قطعات SMD هستند که دارای یک رشته سیم نازک درون خود هستند. در صورت بالا بودن جریان عبوری از این رشته سیم نسبت به مقاومت آن شاهد پاره شدن آن رشته سیم خواهیم بود. زیرا در این مواقع این رشته سیم همانند یک فیوز عمل میکند و با پاره شدن مانع عبور جریان میگردد. شایان ذکر است که نصب این مقاومتها بر روی مدار به شکل سری صورت میگیرد. مقاومتهای فیوزی نیز از رنگ مشکی برخوردار هستند و اندازه آنها در قیاس با مقاومتهای ثابت اندکی بزرگتر است. لازم به ذکر است که بر روی مقاومت فیوزی میزان مقاومت آن ثبت شده است. برای نمونه مقاومت فیوزی F2000 بصورت سری در قسمت شارژ نوکیا قرار میگیرد. در صورتی که جریان در حال عبور از میزان مقاومت بالاتر برود، مقاومت فیوزی قطع میشود و شارژر از کار میافتد. به این ترتیب، گوشی از آسیب ناشی از افزایش جریان در امان میماند.
مقاومتهای متغیر
مقاومت متغیر نوع دیگری از مقاومتهای دسته قطعات SMD است که در این قسمت شرح خواهیم داد. همانطور که از نام این مقاومت مشخص است دارای مقاومت ثابتی نبوده و در افزایش و کاهش آن عواملی همچون عواملی محیطی و فیزیکی دخالت دارد. مقاومتهای متغیر نیز دارای چند نوع میباشد که در قسمت ذیل ذکر خواهیم نمود.
پتانسیومتر: مقاومتهای پتانسیومتر از ولووم دستی برخوردار هستند که توسط آن قادر به افزایش و یا کاهش مقاومت الکتریکی خواهند بود.
وریستور (VDR) : مقاومت الکتریکی این دسته از مقاومتها متناسب با ولتاژی که دریافت میکنند، تغییر میکند و در نتیجه میزان این مقاومت به ولتاژ دریافتی وابسته است. هنگام افزایش ولتاژ، مقاومت کاهش یافته و ولتاژ اضافی برای آنکه قطعات صدمهای نبینند به زمین انتقال داده خواهد شد. در قسمتهایی از موبایل که به محافظت بیشتری نیازمند است از این مقاومت استفاده شده است. این قسمتها شامل شارژ، صفحه کلید، مسیر باطری، بلندگو، میکروفن، کلید خاموش و روشن و بازر میباشد.
ترمیستور (PTC,NTC) : ترمیستور نوع دیگر از مقاومتها به شمار میرود که حرارت سبب تغییر مقاومت آن میگردد. هر اندازه دمای محیط بالاتر برود با کاهش مقاومت NTC رو به رو خواهیم بود. این مقاومت به حفاظت از قسمتهای دیگر میپردازد تا در صورت افزایش دما آسیبی به آنها وارد نگردد. در صورت خرابی این مقاومت شاهد مشکلاتی همچون شارژ نشدن گوشی و ارور Low Battery خواهیم بود. لازم به ذکر است که این مقاومت وظایفی همچون اندازه گیری دمای باتری در حال شارژ، فرمان افزایش دما و خاموشی گوشی را برعهده دارد.
فتورزیستور (LDR) : استفاده از مقاومت فتورزیستور در قسمتهایی همچون مسیر نور پس زمینه یا فلاش دوربین و حسگر نور رایج است. رنگهای این مقاومت شامل قرمز، سفید، سبز و آبی در قسمت نمایشگر و دیگر قسمتهای برد میباشد. لازم به ذکر است که میزان این مقاومت وابسته به میزان نور محیط میباشد.
مقاومت MDR : از این مقاومت در گوشیهای تاشو بهره گرفته میشود و میدان مغناطیسی در میزان آن تاثیر گذار میباشد. موارد دیگر استفاده از مقاومت MDR شامل برنامههای قطب نما، جهت نما و همچنین برنامههایی نظیر کیفهای فلیپ کاور میباشد.
خازن
خازن یکی از دیگر قطعات SMD محسوب میگردد. خازنها انواع مختلفی دارند که نمونههای SMD آنها در گوشی استفاده میشوند. از اصلیترین وظایف خازن میتوان به نویز گیری اشاره نمود. علاوه بر نویز گیری، ذخیره سازی ولتاژ از دیگر کارهایی است که توسط خازن انجام میگیرد. در صورتی که مدار ولتاژ کافی را دریافت نکند، امکان سوختن آن وجود دارد که خازن در اینجا به کار آمده و ولتاژ مورد نیاز مدار را تامین مینماید تا از سوختنای سی و دیگر قطعات جلوگیری نماید. اگر بخواهیم به تعریف دقیق ظرفیت خازن بپردازیم این جمله تعریف مناسبی محسوب خواهد شد: «معیار توانایی نگهداری و ذخیره سازی ولتاژ را ظرفیت خازن میگویند». این جمله به این معنا است که چه مقدار ولتاژ یک خازن میتواند انرژی الکتریکی را نگه دارد. جهت نشان دادن ظرفیت خازن از حرف F یا همان فاراد بهره گرفته میشود که واحد بزرگی به شمار میرود. در تولید گوشی همراه از خازنهایی با ظرفیت میکروفاراد و نانوفاراد استفاده شده است. میزان ولتاژی که یک خازن قادر به تحمل آن میباشد بسیار حائز اهمیت بوده و حین استفاده باید حتما مورد توجه قرار گیرد. در ساخت تلفنهای همراه بیشتر از خازنهای سرامیکی و تانتالیومی بهره گرفته میشود.
خازن سرامیکی: یکی از انواع قطعات SMD موبایل، خازنها خازن سرامیکی میباشد که در گوشیهای همراه به کار برده میشود. خازنهای سرامیکی جز خازنهای قطبی محسوب نمی گردند و از دو قطب مثبت و منفی برخوردار نیستند. دلیل سرامیکی نامیدن این خازنها سرامیکی بودن جنس دی الکتریک آنها میباشد. از ویژگیهای اصلی این نوع خازنها میتوان به حساسیت بسیار آنها به دما را ذکر نمود و همان اندازه که دما بالاتر برود با تغییر ظرفیت خازن رو به رو خواهیم بود که در آخر این تغییر ظرفیت خازن موجب تغییراتی در عملکرد گوشی همراه خواهد شد.
خازن تانتالیومی: همانطور که ذکر شد خازن تانتالیومی نیز در تولید گوشیهای همراه مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع خازن برعکس خازنهای سرامیکی جز خازنهای قطبی قرار میگیرند. یعنی از قطب مثبت و منفی برخوردار هستند. رنگ این خازن زرد بوده که بر روی آن یک نوار قهوهای قرار داده شده است که این نوار قهوهای در قطب مثبت خازن قرار دارد. علاوه بر رنگ زرد این خازن را میتوان در رنگهایی همچون قرمز یا نارنجی، سفید-مشکی نیز مشاهده نمود. لازم به ذکر است که در خازنهایی با رنگ قرمز یا نارنجی قطب مثبت از طریق یک زائده مشخص گردیده و در خازنهای سفید و مشکی نیز سمت سفید به عنوان قطب مثبت به کار برده میشود.
سلف
سلف همان سیم پیچ است که به عنوان یکی از قطعات SMD موبایل مورد استفاده قرار میگیرد. سلف در برابر تغییرات شدید جریان مقاومت میکند. وجود سلف در گوشیهای همراه ضروری بوده زیرا به محافظت از مسیری که جریان شدیدی ممکن است از آن عبور کند، میپردازد. علاوه بر محافظت میتواند نویزگیری را نیز به بهترین شکل انجام دهد. جهت اندازه گیری سلف از واحد اندازه گیری هانری بهره گرفته میشود که با حرف H شناخته شده است. اگر بخواهیم ظرفیت سلف در گوشیهای همراه را ذکر کنیم از میکروهانری یا پیکوهانری استفاده میکنیم.
کاربرد سلفهای مورد استفاده در موبایل در مسیر عبور جریان، مسیر شارژ،ای سی PF،ای سی تغذیه و تمام مسیرهایی که به باتری اتصال پیدا میکنند، است. شایان ذکر است که این نوع سلف نسبت به دیگر سلفها بیشتر در مسیر آسیب هستند. نوع دیگری از سلفها هستند که در مسیرهایی همچون مسیر صدا که شامل بلندگو، میکروفن و بازر میباشد به کار برده میشود و وظیفه آن محافظت از قطعه در مسیر است. در صورت خراب شدن این سلف امکان سیم کشی وجود دارد اما دیگر قادر به محافظت از قطعه نخواهد بود.
سلف دیگری که در موبایل به کار برده میشود در مدار آنتن قرار میگیرد. گفتنی است که این سلف براساس فرکانس کار میکند و خرابی آن بسیار کم رخ میدهد اما در صورت خرابی جهت تعویض باید نهایت دقت را صرف نمایید. اگر این سلف با مشکل مواجه گردد گوشی همراه هیچگونه آنتی نخواهد داشت. این سلف از نظر ظاهر با خازن شباهت بسیاری دارد.
دیود
قطعه دیگری که در گوشی همراه قرار میگیرد و به شکل قطعات SMD موبایل نیز وجود دارد، دیود است. این قطعه دارای دو قطب بود که قطب مثبت آن آند و قطب منفی نیز کاتد نام گرفته است. در دیود جریان تنها از سمت آند به سمت کاتد میرود و بصورت دوطرفه نیست. در نتیجه فرآیند یکسو سازی جریان با این وسیله انجام میشود. دیودها را میتوان به عنوان قطعات نیمه هادی معرفی نمود که از کمیت برخوردار نیستند. برای نمایش دیود از حرف V یا D استفاده میگردد.
انواع دیود
دیود معمولی: کاربرد این نوع دیود در مدار به عنوان یکسو ساز یا کلید خودکار یا همان سوئیچ است. استفاده از دیود معمولی بیشتر در مدارات تغذیه و کلید خاموش و روشن رایج است.
دیود زنر: تولیدکنندگان تلفنهای همراه از دیود برای تثبیت ولتاژ بهره میگیرند و علاوه بر آن جهت محافظت از میکروفن، صفحه کلید، سیم کارت، هندزفری، مدار شارژ و … هنگام افزایش ولتاژ به کار برده میشود. ثابت بودن این دیودها به دلیل وجود جریانهای مختلف سبب گردیده از آنها به عنوان تثبیت کننده ولتاژ بهره گرفته شود که آن را با حرف V یا ZD به نمایش میگذارند.
دیود نوری (LED) : زمانی که ولتاژ به پایهها میرسد این دیود از خود نوری را به وجود میآورد که این نور برای نور پس زمینه نمایشگر LCD و Back Light، صفحه کلید و نور علامت شارژ و … به کار برده میشود.
ترانزیستور
ترانزیستور درون خود از دو دیود برخوردار است و علاوه بر آن دارای سه پایه میباشد که نام این سه پایه بیس (B)، امیتر (E)، کلکتور (C) میباشد. برخی از ترانزیستورها از پایه چهارم نیز برخوردار هستند که وظیفه آن خنک نمودن و رفع نویز میباشد. پایه چهارم در قیاس با سه پایه دیگر بزرگتر بوده و به رنگ مشکی یا خاکستری میباشد. لازم به ذکر است که این پایه علاوه بر موارد ذکر شده به تثبیت و راه اندازی جریان و سوئیچ آن میپردازد. حرف انتخاب شده برای نمایش ترانزیستور حرف V یا Q میباشد.
رگلاتور
اخرین قطعهای که در این مقاله ذکر خواهیم کرد رگلاتور میباشد. رگلاتور نقش بسیار مهمی در مدار دارد و کمک بسیاری در تثبیت و تنظیم ولتاژ خواهد کرد. مدار یک گوشی همراه از ولتاژ 4 ولت برخوردار میباشد اما امکان دارد قسمتهای دیگر از ولتاژ کمتری بهره مند باشد. رگلاتور میتواند مدار را به ولتاژ مورد نیاز برساند.ای سی مورد نیاز برای رگلاتور در گوشیهای موبایل بین 5 تا 9 پایه از نوع BGA میباشد. در صورتی که میزان ولتاژ ورودی و خروجی رگلاتور یکسان بوده و یا هیچ خروجی از آن دریافت نگردد نشان دهنده خراب بودن رگلاتور میباشد که باید به بفکر تعویض آن بود.
بهترین قطعات SMD موبایل را از کجا بخریم؟
فروشگاه سی و سه پل به عنوان یکی از بزرگترین فروشگاههای عرضه کننده قطعات موبایل در کشور، بهترین قطعات SMD موبایل را در اختیار شما قرار میدهد. در صورتی که قصد خرید قطعات SMD موبایل را دارید، میتوانید سری به فروشگاه سی و سه پل بزنید و قطعات SMD موبایل مدنظر خود را خریداری کنید.
1 نظر
سلام به مقداری رسیستور 10k از نوع smd با سایز بسیار کوچک نیاز دارم. از کجا میتونم تهیه کنم. همانند همین اس ام دی هایی که در برد گوشی ها بکار برده میشه